Afstand houden is het credo. Oók met je beplanting! De groei- en bloeitijd is weer begonnen. Wat een heerlijke tijd.
In dit soort seizoenen word ik af en toe om advies gevraagd over glibberige bloesems van de buren op het pad, hars van de overhangende takken op de auto, de bestrating die er niet uitziet door de wortels van de boom van de buurman, de té hoge heg van buurvrouw waardoor het gazon vol mos is komen te zitten, de boom op de erfgrens en ga zo maar door. Wat mag wel en wat mag niet.
Het antwoord staat in de wet
Het wetboek geeft letterlijk antwoord op de vraag wat wel of niet mag, zoals bijvoorbeeld (vrij weergegeven):
- je mag niet binnen de afstand zoals genoemd bij punt 2 van de grenslijn van iemand anders erf bomen, heesters of heggen hebben, tenzij de eigenaar daartoe toestemming heeft gegeven of indien dat erf een openbare weg of een openbaar water is;
- de bij punt 1 bedoelde afstand bedraagt voor bomen 2 meter te rekenen vanaf het midden van de voet van de boom en voor de heesters en heggen een 0,5 meter, tenzij op basis van een verordening of een plaatselijke gewoonte een kleinere afstand is toegestaan;
- indien de beplantingen van buren over een anders erf heen hangen en die buren ondanks aanmaning van de eigenaar van dit erf nalaten het overhangende te verwijderen, kan laatstgenoemde eigenaar eigenmachtig het overhangende wegsnijden en zich toeëigenen;
- degene op wiens erf wortels van een ander erf doorschieten, mag deze voor zover ze doorgeschoten zijn weghakken en zich toeëigenen.
Buren kunnen elkaar veel last bezorgen door het hebben van beplanting bij de erfgrens. Ook ik ben als notaris in mijn hoedanigheid van mediator/onafhankelijk bemiddelaar wel eens ter plaatse gevraagd.
Het antwoord staat niet altijd in de wet
Er is veel rechtspraak over wat wel en niet als beplanting mag. Dit, ondanks het feit dat de wet behoorlijk duidelijk is. Zo wordt een losse conifeer gezien als een boom die niet binnen 2 meter van de grens mag staan, maar een coniferenhaag mag wel weer een halve meter vanaf de erfgrens staan. De rechter heeft geoordeeld dat een haag van 5 meter te hoog is, maar van 2 meter weer niet. Daarnaast kan alleen de verhuurder de buurman aanspreken om de overhangende takken weg te halen, de huurder kan dit niet. Ook kan je niet zo maar stellen: de vorige buurman vond het wel goed dat ik deze bomenrij op de grens zette, u als eigenaar moet dit dan ook maar dulden. Dit laatste is niet altijd het geval. Ook als een boom er al jaren en jaren staat wordt soms beslist dat deze moet worden verwijderd of ingekort. Ook al zou deze wegens de verjaringsregels in de wet strikt genomen mogen blijven staan. Zo ook mag je pas overgaan tot het weghalen van overhangende takken als je eerst de buurman zelf de kans hebt gegeven om die weg te halen. Maar zelfs als je dat hebt gedaan, heeft de rechter wel eens geoordeeld dat de buurman die hinder van de takken had en deze had verwijderd, zodanige schade aan de bomen had toegebracht dat hij schadeplichtig werd tegenover de andere buurman.
Kortom, van geval tot geval moet worden bekeken wat redelijk en billijk is in een gegeven situatie. Gelijk hebben en gelijk krijgen is niet altijd hetzelfde. Het beste is het om het zelf in de hand te houden en van geval tot geval de situatie zelf goed te regelen. Leg het vast bij notariële akte en maak er vooral geen ruzie om, kies voor mediation als je het op een elegante wijze wenst op te lossen; want ook hier geldt de tegeltjes wijsheid: een goede buur is beter dan een verre vriend.
