Ruzie over de erfgrens: klein stukje grond, groot juridisch conflict

Een schutting die enkele centimeters verkeerd staat, een heg die over de grens groeit of een terras dat deels op andermans grond blijkt te liggen, het zijn allemaal situaties die naar mijn mening nodeloos tot rijdende rechter situaties leiden.

Het probleem ontstaat vaak doordat mensen denken dat de zichtbare afscheiding zoals een heg, de eigendomsgrens markeert. Maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn.

Verjaring

Soms is de fysieke grens jarenlang als feitelijke erfgrens geaccepteerd. Als een perceelgrens 20 jaar of meer ononderbroken in gebruik is geweest alsof het eigen grond betrof, kan de eigendom daarvan zijn overgegaan. Het gewoon gebruiken van de grond is niet voldoende. Je moet echt het bezit ervan hebben gehad, bijvoorbeeld omdat je het stukje grond hebt omheind en onderhouden.

Onrechtmatige daad

Tegelijkertijd kan het plaatsen van een schutting op andermans grond zonder toestemming leiden tot een onrechtmatige daad. De oorspronkelijke eigenaar kan dan eisen dat de schutting wordt verwijderd of verplaatst.

Kadaster laten inmeten

Twijfel je over de erfgrens, dan kan je bij het Kadaster een grensreconstructie aanvragen. De officiële kadastrale grenzen worden dan ingemeten. Gek genoeg hoeft deze grens niet altijd doorslaggevend te zijn omdat de feitelijke situatie ook meegenomen wordt in een juridische procedure.

Naar de rechter?

Wat mij betreft liever niet. Denk eens in hoe kostbaar en langdurig dit is. Wat doet dit met jouw relatie met de buren? Elke dag weer wordt je er mee geconfronteerd. Je kan de situatie als heel oneerlijk ervaren, er kwaad over worden, maar als emoties en ego's op de loop met je gaan, kan dit op een gegeven moment je blik zodanig vertroebelen dat je je niet meer in het perspectief van de ander kan inleven. Buurman beleeft dit net zo. Het gevolg: "See you in court"!Hier kan mediation helpen. Mediation is eigenlijk niets anders dan de communicatie weer op gang helpen. Het in goede banen leiden van de emoties. De onderlinge relatie wordt daardoor veel minder beschadigd, je komt samen sneller tot een oplossing en het is voordeliger dan naar de rechter gaan.

Hoe geschillen voorkomen?

Het zijn eigenlijk hele eenvoudige aanbevelingen:

Controleer altijd de erfgrens voordat je bouwt, plant of plaatst. Ga niet "op gevoel" bouwen.

Overleg met je buren en leg afspraken schriftelijk vast. Heb je een stukje van buurman's grond nodig, regel dit dan ook meteen goed via de notaris. Verkoop je je huis, dan weet de nieuwe eigenaar van jouw huis ook dat het met die grens wel snor zit. Andersom geldt dit ook als buurman zijn huis mocht verkopen.

Laat indien nodig de landmeter van het kadaster komen om de exacte grens aan te wijzen en kom met buurman overeen hoe dit opgelost moet worden. Wellicht kunnen jullie een stukje grond ruilen, maar leg dit wel notarieel vast!

Wees terughoudend met juridische stappen.

Een erfgrensgeschil lijkt klein, maar raakt aan iets fundamenteels, te weten het eigendomsrecht. Door duidelijke afspraken, correcte informatie en goed overleg voorkom je een hoop gedoe.