Elke gehuwde ondernemer weet dat het verstandig is om huwelijksvoorwaarden te hebben voor de "je weet maar nooit situaties", zoals een faillissement of een echtscheiding.

Vergeten inkomensverrekenbeding

Het eerste waar ik bij scheidende ondernemers naar vraag is of zij een inkomensverrekenbeding hebben opgenomen in hun huwelijksvoorwaarden. Negen van de tien keer is dat zo. Vervolgens blijkt vaak dat men nooit heeft verrekend. Doorgaans is de boekhouding van het bedrijf prima op orde, maar thuis, ach…dat blijft er wel eens bij!

Bij echtscheiding speelt dan de vraag wat er precies is bepaald over de inkomensverrekening. Voorts de vraag wat onder het begrip "inkomen" dient te worden verstaan? De rechters hebben het druk met dit soort kwesties. Bijna wekelijks worden wij op de hoogte gebracht van rechterlijke uitspraken hierover.

Twee situaties

Twee situaties wil ik u niet onthouden.

Eerste situatie

De eerste ging over een echtpaar die samen met "niets" zijn begonnen. Wel hadden zij huwelijksvoorwaarden gemaakt met een inkomensverrekenbeding. De verdiende inkomens moesten aan ieder voor de helft toekomen. Ieder zou zo een eigen spaarpot opbouwen. Wel zo eerlijk, vond men. Zou het met een te starten bedrijf mis gaan, dan kon men nog altijd teren op de spaarpot van de niet failliete echtgenoot. Men stichtte een gezin en met arbeidsinzet van beiden ontstond een onderneming. Men leefde eigenlijk samen uit één pot die door de man als ondernemer werd gevuld. Het inkomensverrekenbeding vergat men. Bij oprichting van een BV werd het aandelenkapitaal volgestort met spaargeld van de man. Vrouwlief hield zich steeds meer afzijdig van het bedrijf en was veel te zien op de tennisbaan. Hij begroef zich in zijn bedrijf. Men groeide uit elkaar en ging scheiden. Het bedrijf zat in de BV waarvan de aandelen op naam van de man stonden. De aandelen waren volgestort met overgespaard inkomen dat met de vrouw had moeten worden gedeeld. In feite waren de aandelen hierdoor eigenlijk voor de helft van haar, zo oordeelde de rechter. Het gevolg: van het bedrijf, waard meer dan twee miljoen, ging één miljoen naar mevrouw. Is dit eerlijk?

Tweede situatie

In de tweede situatie stond in de huwelijksvoorwaarden dat alleen inkomen uit arbeid verrekend diende te worden. De man had op een gegeven moment een BV en haalde uit de BV een salaris. Alleen het hoognodige werd uit de BV gehaald, waardoor de aandelen veel waard werden. Bij de scheiding wenste de vrouw de opgepotte winsten te delen. De man kon aantonen dat het de bedoeling was inkomen uit arbeid te delen en niet de opgepotte winsten, want de huwelijksvoorwaarden waren juist gemaakt om het ondernemingsvermogen, dat stamde uit zijn familie, bij echtscheiding te beschermen. De rechter gaf de man hierin gelijk. Er zijn evenwel ook uitspraken bekend in soortgelijke situaties waarbij de man wel de waarde van het bedrijf met de vrouw moest verrekenen. Wat is eerlijk en voor wie is het eerlijk?

Conclusie

Wanneer u een verrekenbeding in uw huwelijksvoorwaarden heeft, is het belangrijk om daadwerkelijk jaarlijks te verrekenen; doet u dat niet, dan is het de vraag hoe uw huwelijksvoorwaarden in een procedure door de rechter worden uitgelegd; naast de letter van de huwelijksvoorwaarden kijkt de rechter steeds meer naar uw bedoeling en naar de redelijkheid en billijkheid.

Hoe is het met uw huwelijksvoorwaarden gesteld? Laat het er niet op aankomen!

Kom gerust eens vrijblijvend langs.

Ondernemend SWF rubriek nov./dec 2014
Deze rubriek wordt verzorgd door Karin Rientjes, notaris en mediator te Sneek.